Tóm tắt ai đã đặt tên cho dòng sông – TOP 5 bài tóm tắt tác phẩm chi tiết

Tham khảo bài viết tóm tắt khiến thức  tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông” của Hoàng Phủ Ngọc Tường trong bài viết dưới đây để nắm được các ý chính cũng như cách triển khai luận điểm và nội dung chính của tác phẩm để có thể hiểu bài và phân tích tốt tác phẩm này nhé.

Tham khảo thêm: Tóm tắt Ai đã đặt tên cho dòng sông

1. Khái quát về tác giả ai đã đặt tên cho dòng sông

1.1. Tiểu sử tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường

• Hoàng Phủ Ngọc Tường sinh năm 1937, quê gốc tại Quảng Trị, nhưng ông lớn lên tại Huế.
• Ông là một nhà tri thức đã tốt nghiệp hai trường đại học đó là trường Đại học sư phạm Sài Gòn (1960) và trường Đại học Huế (1964).
• Ông tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước bằng con đường hoạt động văn học.
• Hoàng Phủ Ngọc Tường là nhà văn chuyên về thể loại bút ký.
• Năm 2007, ông đã được nhà nước trao tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.

1.2. Sự nghiệp văn học tác giả

a. Phong cách sáng tác

Có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất trí tuệ với trữ tình, giữa nghị luận sắc bén với suy tư đa chiều với vốn am hiểu sâu rộng về nhiều lĩnh vực lịch sử, địa lý, văn hóa…

Lối hành văn súc tích, tài hoa, tinh tế.

b. Các tác phẩm chính

• Ngôi sao trên đỉnh Phu Văn Lâu (1971).
• Rất nhiều ánh lửa (1979).
• Ai đã đặt tên cho dòng sông (1986).
• Hoa trái quanh tôi (1995)…

2. Giới thiệu về tác phẩm ai đã đặt tên cho dòng sông

2.1. Hoàn cảnh sáng tác tác phẩm ai đã đặt tên cho dòng sông

“Ai đã đặt tên cho dòng sông” là một bút ký đặc sắc được viết tại Huế vào năm 1981, in trong tập bút ký cùng tên. Bài bút ký có 3 phần, phần văn bản trong sách giáo khoa thuộc phần thứ nhất.

2.2. Bố cục ai đã đặt tên cho dòng sông

Tác phẩm gồm 2 phần:

+ Phần 1 (từ đầu đến mãi chung tình với quê hương xứ sở): Vẻ đẹp thiên nhiên của dòng sông Hương.

+ Phần 2 (còn lại): Vẻ đẹp văn hóa, lịch sử của sông Hương.

2.3. Giá trị nội dung bài ai đã đặt tên cho dòng sông

Bài bút ký đã lột tả vẻ đẹp thiên nhiên của dòng sông Hương từ nhiều khía cạnh để bộc lộ những nét đẹp khác nhau nhưng vô cùng trọn vẹn ấy. Qua đó thể hiện tình cảm quý mến, trân trọng của nhà văn không chỉ đối với dòng sông xinh đẹp này mà còn đối với thành phố Huế cổ kính yêu dấu và con người thân thương nơi đây.

Qua tác phẩm, dòng sông Hương đã trở thành “gấm vóc” của giang sơn tổ quốc ta.

2.4. Giá trị nghệ thuật bài ai đã đặt tên cho dòng sông

• Thể loại: bút kí
• Với văn phong hướng nội, súc tích, tài hoa và tinh tế.
• Sự liên tưởng phong phú, vốn kiến thức sâu rộng trên nhiều lĩnh vực.
• Ngôn ngữ tinh tế, giàu tính gợi hình, giàu chất thơ, sử dụng đa dạng các biện pháp tu từ (so sánh, nhân hóa…).
• Có sự kết hợp hài hòa nhuần nhuyễn giữa cảm xúc và trí tuệ, giữa tính chủ quan và khách quan.

3. Tóm tắt bài ai đã đặt tên cho dòng sông

Top 5 bài tóm tắt tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông” ngắn gọn, đầy đủ nhất.

3.1. Tóm tắt bài ai đã đặt tên cho dòng sông (mẫu số 1)

Nếu Nguyễn Tuân có “Người lái đò sông Đà” viết về vẻ đẹp của dòng sông Đà vùng Tây Bắc với vẻ hung tợn và trữ tình thì Hoàng Phủ Ngọc Tường có “Ai đã đặt tên cho dòng sông” viết về dòng sông Hương nơi xứ Huế với vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình, lãng mạn. “Ai đã đặt tên cho dòng sông” gồm hai phần, phần đầu nói về thủy trình của Hương Giang: được bắt đầu từ thượng nguồn chảy đến vùng ngoại ô thành phố rồi vào sâu trong lòng thành phố Huế. Mỗi nơi, một địa điểm dừng chân cả dòng sông lại mang một nét đẹp riêng được nhà văn miêu tả một cách thật sinh động, hấp dẫn. Ở khúc thượng nguồn sông Hương được ví như “bản trường ca của rừng già” ở giữa Trường Sơn, con sông mang vẻ đẹp của một sức sống mãnh liệt, hùng tráng như là “cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại”, và là “người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở”. Tại vùng ngoại ô thành phố ở ngoại vi thành phố sông Hương “như người gái đẹp nằm ngủ mơ màng” đang đợi người tình của mình tớiđánh thức dậy giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại, con sông ấy mang một vẻ đẹp trầm mặc như triết lí cổ thi. Khi vào tới lòng thành phố Huế, sông Hương lại như là “điệu slow tình cảm dành riêng cho Huế”, “người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya” và là “người tình dịu dàng và chung thủy”. Phần thứ 2 của tác phẩm, Hoàng Phủ Ngọc Tường nói vể vẻ đẹp  sông Hương ở góc độ lịch sử, văn hóa và thi ca. Trong lịch sử sông Hương là một nhân chứng lịch sử lâu đời, mang vẻ đẹp của một bản hùng ca ghi lại tất cả các chiến công lẫy lừng, oanh liệt của dân tộc. Trong văn hóa, đời thường nó mang một vẻ đẹp vô cùng giản dị, đời thường luôn một lòng hướng về dòng chảy chung của đất nước. Còn trong thi ca, sông Hương là nguồn cảm hứng sáng tác nghệ thuật bất tận của biết bao người nghệ sĩ để tạo lên những áng văn chương tuyệt mĩ, độc đáo.  Dưới ngòi bút tài hoa, tinh tế trong nghệ thuật miêu tả độc đáo của Hoàng Phủ Ngọc Tường, bút ký “Ai đã đặt tên cho dòng sông” với đã tô vẽ lên vẻ đẹp mộng mơ của dòng sông xứ Huế trên nhiều phương diện từ lịch sử, văn hóa, thi ca đến không gian, thời gian,  điều đó đã làm lên nét đẹp trữ tình, thơ mộng của Hương giang-“dòng sông huyền nhiệm nơi sinh ra vẻ đẹp tâm hồn của đất nước”.

3.2. Ai đã đặt tên cho dòng sông tóm tắt (mẫu số 2)

Sông Hương dưới ngòi bút tài hoa, tinh tế của Hoàng Phủ Ngọc Tường trong bút ký “Ai đã đặt tên cho dòng sông” đã hiện lên với nhiều vẻ đẹp khác nhau mang những nét riêng biệt gắn với thành phố Huế. Tại vùng thượng lưu, sông Hương mang một vẻ đẹp với sức sống mãnh liệt, bí ẩn, hoang dại mà cũng dịu dàng khiến người ta mê say qua bốn hình ảnh so sánh. Một dòng sông mang vẻ đẹp huyền bí vẫn còn hoang sơ của thiên nhiên nhưng thu hút khiến ta không thể cưỡng nổi. Khi dòng sông chảy về vùng ngoại vi thành phố, nó lại hiện lên với vẻ đẹp lãng mạn, trữ tình. Ở đây, dòng sông ấy uốn mình theo đường những cong thật mềm mại, như một cuộc tìm kiếm ý thức để đi tới thành phố tương lai của nó. Dòng sông được nhân hóa lên như có linh hồn, biết ý thức và đi tìm một thứ gì đó quan trọng với nó. Bằng những kiến thức sâu rộng về các lĩnh vực văn hóa, văn học của nhà văn, tác phẩm đã khiến người đọc ấn tượng sâu sắc về vẻ đẹp trầm mặc, như triết lí, như cổ thi gắn với những di tích cổ xưa như thành quách, lăng tẩm của vua chúa thời trước. Khi vào tới lòng thành phố Huế, sông Hương lại mang một nét đẹp rất riêng, nét đẹp ấy như tượng trưng cho nét đẹp của người con nơi đây. Con sông được tác giả khám phá, phát hiện ở những sắc thái tâm trạng khác nhau, sông Hương vào thành phố như vào tới điểm hẹn tình yêu, khiến nó trở nên vui tươi, chậm rãi, êm dịu hơn… Khi phải tạm rời xa thành phố, sông Hương tiến thẳng về hướng Bắc, lại đột ngột rẽ sang hướng đông – tây rồi quay lại thành phố một lần nữa ở thị trấn Bao Vinh; nớ như còn vấn vương với thành phố không muốn rời đi. Không những vậy, trên phương diện lịch sử, sông Hương còn là mang nhiều dấu ấn của lịch sử, nó chứng kiến tất cả những chiến tích vang dội của dân tộc ta. Từ góc độ văn hóa, sông Hương gắn liền với những nét đẹp vô cùng bình dị, đời thường của con người nơi đây. Trên phương diện thi ca, con sông là nguồn cảm hứng sáng tác của biết bao nghệ sĩ. Bằng ngòi bút tinh tế, tài hoa của Hoàng Phủ Ngọc Tường, sông Hương hiện lên với vẻ đẹp thật trọn vẹn.

3.3. Tóm tắt ai đã đặt tên cho dòng sông (mẫu số 3)

Với sự tài hoa trong nghệ thuât của Hoàng Phủ Ngọc Tường , bút ký “Ai đã đặt tên cho dòng sông”  đã vẽ lên vẻ đẹp của dòng sông Hương thật xinh đẹp, trọn vẹn từ nhiều phương diện khác nhau : lịch sử, văn hóa, thi ca, về không gian và thời gian, làm lên nét đẹp trữ tình của dòng Hương giang.

Bài bút kí đã ca ngợi vẻ đẹp của sông Hương với những vẻ đep khác nhau, ở mỗi thời điểm lại mang một vẻ đẹp riêng biệt.

Khi ở khúc thượng nguồn sông Hương  mang vẻ đẹp thật hoang dại tựa như “bản trường ca rừng già”, “như cô gái Di-gan” và như “người mẹ phù sa” một vẻ đẹp đầy tinh tế làm say đắm lòng người. Khi vào lòng thành phố Huế, hai bên bờ sông nổi bật lên với màu đỏ rực rỡ của hoa đỗ quyên, sông Hương lúc này tựa như cô gái vừa mới thức giấc, liên tục chuyển dòng, uốn mình tạo thành những hình cung đẹp đẽ, ôm chân đồi Thiên Mụ. Lúc này sông Hương mang trên mình đa màu sắc với “sớm xanh, trưa vàng, chiều tím” một vẻ đẹp khiến người ta phải mê mệt.

Khi phải tạm rời xa thành phố, con sông tiến thẳng về hướng Bắc, đột ngột rẽ sang hướng đông – tây rồi lại quay lại thành phố ở thị trấn Bao Vinh, hình ảnh này như thể hiện sự lưu luyến, vấn vương của sông Hương, không muốn rời khỏi thành phố xinh đẹp này.

Không dừng lại ở đó, sông Hương còn là mang trên mình nhiều dấu ấn của lịch sử. Nó là nhân chứng đã chứng kiến biết bao trận chiến anh dũng bảo vệ đất nước, giành độc lập tự do của dân tộc ta. Từ những dẫn chứng cụ thể về vẻ đẹp tuyệt mỹ của cảnh quan và sự gắn bó lâu đời của sông Hương đối với lịch sử và văn hóa dân tộc, nhà văn đã khẳng định: “Dòng sông huyền nhiệm, nơi sinh ra vẻ đẹp của tâm hồn đất nước”.

3.4. Tóm tắt bài ai đã đặt tên cho dòng sông (mẫu số 4)

Bài bút kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông”  của Hoàng Phủ Ngọc Tường nói về vẻ đẹp của một dòng sông thơ mộng mà thiên nhiên đã dành tặng riêng cho xứ Huế mộng mơ. Dòng sông Hương ấy hiện lên lúc thì mang vẻ hoang dại như một cô gái Digan, lúc thì lại rất lãng mạn, trữ tình và thơ mộng. Cũng going như tính cách của một cô gái, vừa ngang bướng, mạnh mẽ nhưng lại cũng không kém phần duyên dáng và thơ mộng. Vẻ đẹp của con sông ấy không hề lặp mình trong những cảm hứng sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ cho dù là hiện đại hay ngược dòng thời gian về thời phong kiến xa xưa. Những dẫn chứng đẹp đẽ về những vẻ đẹp của cảnh quan cũng như sự gắn bó của sông Hương với chiều dài lịch sử, văn hóa của dân tộc, mà nó đã trở thành một “dòng sông huyền nhiệm, nơi sinh ra vẻ đẹp tâm hồn của đất nước”.

3.5. Tóm tắt tác phẩm ai đã đặt tên cho dòng sông (mẫu số 5)

Bài bút kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông”  nói về một dòng sông với những vẻ đẹp khác nhau biến hóa một cách kì ảo mang tên Sông Hương, dòng sông ấy như một món quà mà thiên nhiên dành tặng riêng cho  xứ Huế mộng mơ. Khi đi qua vùng thượng nguồn, con sông Hương mang vẻ đẹp hoang dại, kỳ bí như một cô gái Digan với những điệu nhảy nóng bỏng, sôi nổi. Và còn mang vẻ đẹp của “người mẹ phù sa” một vẻ đẹp đầy tinh tế làm đắm say lòng người. Rời xa thượng nguồn đại ngàn về với thành phố xinh đẹp, hai bên bờ sông được tô lên một màu đỏ rực rỡ của hoa đỗ quyên. Lúc này sông Hương tựa như cô gái vừa thức dậy sau một giấc ngủ dài với những chuyển mình đầy biến hóa. Khi thì uốn mình thành hình cung, rồi ôm lấy chân đồi Thiên Mụ, lúc thì lại hóa xanh, trưa vàng rồi lại chiều tím, một vẻ đẹp làm ngây ngất lòng người. Rồi khi chuẩn bị rời thành phố nó tiến thẳng về phía hướng Bắc, đột ngột chuyển hướng Đông – Tây rồi quay lại thành phố ở thị trấn Bao Vinh, đó như là nỗi vấn vương không muốn rời thành phố đi ra ngoài biển khơi, giống như  sự vấn vương của nàng Kiều đối với Kim Trọng. Không những thế, sông Hương còn mang những dấu ấn của lịch sử, thi ca từ lâu đời khi đã chứng kiến bao cuộc đấu tranh oanh liệt, hào hùng của dân tộc. Vì vậy, dòng sông Hương xứng đáng là biểu tượng bất diệt của Huế, là nguồn cảm hứng sáng tác nghệ thuật bất tận của thi ca sau này.

Trên đây là toàn bộ kiến thức về tác giả, tác phẩm của bài bút ký “Ai đã đặt tên cho dòng sông” của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường trong chương trình ngữ văn 12 mà hoctot.net.vn đã tổng hợp lại, mong rằng bài viết sẽ hữu ích giúp các bạn dễ dàng tiếp thu kiến thức để học tập tốt hơn.

THAM KHẢO:

Bài văn mẫu: Kết bài phân tích ai đã đặt tên cho dòng sông

Chi tiết: Soạn văn ai đã đặt tên cho dòng sông