Câu chuyện về những con lợn rừng có phần thịt màu xanh dương như màu việt quất vừa xuất hiện trở lại tại bang California, một lần nữa dấy lên mối lo ngại sâu sắc về vấn đề ô nhiễm môi trường và an toàn thực phẩm. Sở Cá và Động vật hoang dã California (CDFW) đã phải lên tiếng cảnh báo, khẳng định đây không phải là một hiện tượng tự nhiên mà là dấu hiệu rõ ràng của việc động vật đã bị đầu độc.
Những báo cáo về hiện tượng này đã đến tay CDFW từ tháng 3, khi những người bẫy thú ở khu vực Quận Monterey phát hiện và báo cáo về phần mỡ lợn có màu sắc kỳ lạ. Dan Burton, chủ sở hữu của Urban Trapping Wildlife Control, người đầu tiên phát hiện ra, đã mô tả lại sự việc với Los Angeles Times một cách đầy bất ngờ: ” Tôi không nói về một chút màu xanh… Tôi đang nói về màu xanh neon, màu xanh việt quất”. Sự việc này đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của dư luận và các nhà khoa học.
Sự xuất hiện của lợn rừng thịt xanh ở California không phải là lần đầu tiên hiện tượng này xảy ra. Vào tháng 9 năm 2015, người dùng Imugur GlendilTEK đã đăng một loạt ảnh có tiêu đề “Con lợn kỳ lạ” lên mạng, và cuối cùng người ta phát hiện ra rằng chúng cũng bị đầu độc bằng thuốc diệt chuột.
Thủ phạm được xác định: Thuốc diệt chuột chống đông máu
Sau khi tiến hành điều tra, CDFW đã đưa ra kết luận: những con lợn rừng này đã tiếp xúc với thuốc diệt chuột chống đông máu Diphacinone. Đây là một loại chất độc cực mạnh, được thiết kế để ngăn máu đông và gây xuất huyết nội ở loài gặm nhấm, dẫn đến cái chết của chúng.
Màu xanh neon đặc trưng của phần thịt không phải là ngẫu nhiên. Theo CDFW, màu sắc này đến từ thuốc nhuộm xanh được thêm vào mồi diệt chuột. Thuốc nhuộm được sử dụng để nhận dạng mồi độc, giúp phân biệt với thức ăn thông thường và cũng có thể giúp phát hiện dấu hiệu đầu độc trên các loài vật đã ăn phải.
Hiện tượng đổi màu có thể xảy ra khi lợn rừng ăn trực tiếp mồi độc, hoặc gián tiếp thông qua việc ăn thịt những loài vật khác đã bị nhiễm độc.
Tuy nhiên, tiến sĩ Ryan Bourbour, điều phối viên điều tra thuốc trừ sâu của CDFW, cũng nhấn mạnh rằng không phải lúc nào hiện tượng đổi màu xanh cũng xuất hiện, ngay cả ở thịt bị nhiễm độc. Do đó, ông cảnh báo những người thợ săn cần phải hết sức thận trọng.
Một nghiên cứu năm 2018 về tình trạng phơi nhiễm thuốc diệt chuột chống đông máu ở các loài động vật săn bắn trên khắp California đã phát hiện thấy dư lượng thuốc diệt chuột chống đông máu chỉ trong hơn 8 phần trăm mẫu mô lợn hoang dã được thu thập chủ yếu từ các loài động vật thường xuyên lui tới các khu vực nông nghiệp hoặc khu dân cư, nơi thuốc diệt chuột thường/có khả năng được sử dụng nhiều hơn.
Không phải lần đầu và những rủi ro tiềm ẩn
Đây không phải là lần đầu tiên hiện tượng lợn rừng xanh xuất hiện tại California. Vào năm 2015, một câu chuyện tương tự cũng đã gây bão trên mạng xã hội sau khi một người dùng chia sẻ những bức ảnh đáng lo ngại về một con lợn rừng có phần mỡ và nội tạng chuyển sang màu xanh lam sáng.
Nghiên cứu vào năm 2018 về tình trạng phơi nhiễm thuốc diệt chuột ở các loài động vật săn bắn tại California cũng đã chỉ ra những con số đáng báo động. Dữ liệu cho thấy dư lượng chất độc này được tìm thấy trong hơn 8% mẫu mô lợn hoang dã. Đáng chú ý hơn, tỷ lệ này ở gấu lên tới 83%, cho thấy mối nguy hiểm không chỉ giới hạn ở lợn rừng mà còn ảnh hưởng đến nhiều loài động vật hoang dã khác.
Tiến sĩ Robert Poppenga, chuyên gia độc chất tại Phòng thí nghiệm An toàn Thực phẩm và Sức khỏe Động vật thuộc UC Davis, đã xác nhận rằng “sắc tố xanh gần như chắc chắn là từ thuốc nhuộm xanh được thêm vào mồi diệt chuột chống đông máu”. Ông cũng cho biết thêm rằng phòng thí nghiệm của ông đã từng gặp một trường hợp tương tự cách đây vài năm.
Sau khi báo cáo lên giới chức hạt Monterey và Sở Cá và Động vật hoang dã California, mẫu thịt được đưa đi xét nghiệm. Kết quả cho thấy những con lợn này đã ăn phải lượng lớn thuốc diệt chuột Diphacinone, một loại thuốc chống đông máu thuộc thế hệ đầu tiên, được sử dụng từ thập niên 1950.
Stella McMillin, một nhà khoa học môi trường cấp cao từ CDFW, cũng khẳng định giả thuyết này. Bà cho rằng mồi độc thường được rải để diệt các loài gây hại khác như sóc đất, nhưng sau đó đã bị lợn rừng ăn phải. Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh tính hiếm có của hiện tượng này, vì không phải con vật nào nhiễm độc cũng bị đổi màu.
Sự việc lần này là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho cộng đồng và những người thợ săn về tác động của thuốc trừ sâu đối với môi trường tự nhiên. Việc sử dụng thuốc diệt chuột một cách thiếu kiểm soát không chỉ gây hại cho các loài vật mục tiêu mà còn gián tiếp đe dọa đến các loài động vật hoang dã khác, gây ra những rủi ro tiềm ẩn đối với chuỗi thức ăn và sức khỏe con người.
