Nước Ý từ lâu đã nổi tiếng là “vùng đất xanh” của những người sống thọ, nơi tỷ lệ người dân chạm mốc 100 tuổi thuộc hàng cao nhất thế giới. Nhiều giả thuyết đã được đưa ra, từ chế độ ăn Địa Trung Hải lành mạnh cho đến lối sống thư thái. Tuy nhiên, một nghiên cứu đột phá vừa được công bố trên tạp chí GeroScience đã chỉ ra một nguyên nhân sâu xa hơn nhiều: những đoạn mã DNA được thừa hưởng từ những người Thợ săn – hái lượm phương Tây (Western Hunter-Gatherers) thời tiền sử.
Cuộc gặp gỡ giữa gen hiện đại và quá khứ
Nhờ những tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực gen cổ sinh học (paleogenomics), các nhà nghiên cứu đã có thể thực hiện một cuộc so sánh quy mô lớn giữa 333 người Ý sống thọ trên 100 tuổi và 103 bộ gen của người cổ đại.
Những người thợ săn – hái lượm phương Tây là những cư dân đầu tiên tái định cư tại Châu Âu sau khi Kỷ băng hà kết thúc. Để tồn tại trong môi trường lạnh giá và khắc nghiệt khủng khiếp thời bấy giờ, cơ thể họ buộc phải tiến hóa. Các cơ chế phòng vệ sinh học được củng cố, khả năng chuyển hóa năng lượng được tối ưu hóa. Chính những đặc điểm sinh học ưu việt được tôi luyện trong gian khó này đã được ghi vào gen và truyền lại cho thế hệ sau.
Con số biết nói: Tăng 38% cơ hội trường thọ
Nghiên cứu chỉ ra một thống kê đầy ấn tượng: Chỉ cần một sự gia tăng nhỏ lượng DNA của người thợ săn – hái lượm trong cơ thể, xác suất để một người sống đến 100 tuổi sẽ tăng lên tới 38%. Điều thú vị là “món quà” di truyền này dường như còn ưu ái phụ nữ hơn nam giới.
Phát hiện này đã thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về tuổi thọ. Nó không chỉ là kết quả của việc bạn ăn gì hay tập thể dục ra sao trong hiện tại, mà còn là kết quả của việc tổ tiên bạn đã chiến đấu sinh tồn như thế nào cách đây hàng ngàn năm.
Di sản từ nghịch cảnh
Câu tục ngữ “Cái gì không giết được bạn sẽ làm bạn mạnh mẽ hơn” chưa bao giờ đúng đến thế về mặt sinh học. Những thử thách sinh tử mà người tiền sử phải đối mặt trong Kỷ băng hà không hề biến mất. Chúng biến thành những đoạn mã gen mạnh mẽ, trở thành tấm khiên bảo vệ hậu duệ của họ khỏi bệnh tật và lão hóa trong thế giới hiện đại.
Vì vậy, lần tới khi bạn nhìn thấy một cụ già người Ý minh mẫn thổi nến mừng sinh nhật lần thứ 100, hãy nhớ rằng đằng sau nụ cười đó là sức sống mãnh liệt của những thợ săn đã từng chinh phục băng giá từ hàng thiên niên kỷ trước.
