Loài bạch tuộc đốm xanh là một ví dụ điển hình cho việc sức mạnh to lớn có thể ẩn chứa trong hình dạng nhỏ bé nhất. Dù chỉ dài tối đa 22 cm và nặng vỏn vẹn 100g, kích thước tương đương một quả bóng gôn nhưng chúng lại là một trong những sinh vật nguy hiểm nhất đại dương.
Đặc điểm nổi bật nhất của chúng chính là những chiếc vòng màu xanh lam sáng rực rỡ xuất hiện khi chúng cảm thấy bị đe dọa. Thông thường, chúng có màu nâu, nâu rám nắng hoặc vàng kem để ngụy trang, ẩn mình trong các khe hở nhỏ hoặc hòa lẫn vào môi trường xung quanh, khiến việc phát hiện chúng trở nên vô cùng khó khăn.
Loài vật nhỏ bé này mang trong mình một bí mật chết người: nọc độc cực mạnh, có khả năng gây tê liệt nhanh chóng và dẫn đến tử vong chỉ trong vòng 20 phút mà không hề có thuốc giải. Những chiếc vòng xanh rực rỡ của chúng nhấp nháy như một tín hiệu cảnh báo, nhưng có lẽ đã quá muộn cho bất kỳ ai không nhận ra mối đe dọa này.
Nọc độc Tetrodotoxin (TTX): Sát thủ vô hình và cực nhanh
Điều khiến bạch tuộc đốm xanh trở nên đáng sợ nhất chính là nọc độc của chúng, mang tên tetrodotoxin (TTX). Đây là một loại độc tố thần kinh cực mạnh, được các chuyên gia đánh giá là độc hơn xyanua tới 1.200 lần.
Khi bạch tuộc đốm xanh cắn, hành động thường xảy ra khi chúng bị khiêu khích, bị giẫm phải hoặc vô tình bị chạm vào thì TTX sẽ được tiêm vào cơ thể nạn nhân và phát huy tác dụng gần như ngay lập tức.
Chất độc này nhanh chóng gây ra các triệu chứng như tê liệt, đổ mồ hôi và yếu cơ. Sau đó, tình trạng tê liệt sẽ lan rộng, và trong những trường hợp nghiêm trọng nhất, có thể dẫn đến tử vong chỉ trong vòng vài phút, trung bình là 20 phút nếu không được cấp cứu kịp thời.
Điều đáng sợ nhất là cho đến nay, chưa có bất kỳ loại thuốc giải độc nào được biết đến cho nọc độc của bạch tuộc đốm xanh. Hy vọng tốt nhất cho nạn nhân là được chăm sóc hỗ trợ ngay lập tức, bao gồm việc sử dụng máy thở, để giúp cơ thể chống chọi với nọc độc cho đến khi nó tự đào thải.
Mặc dù các trường hợp tử vong không phổ biến, nhưng những sự cố gần đây, như vết cắn ở Bãi biển Balmoral năm 2025, cho thấy mối đe dọa này vẫn luôn hiện hữu trong đại dương.
Kích thước của bạch tuộc đốm xanh tương đối nhỏ và bản tính hiền lành nhưng nếu bị đe dọa thì chúng có thể là mối nguy hại đối với con người, do trong nọc độc của loài bạch tuộc này có chứa chất độc thần kinh vô cùng mạnh.
Hành vi và lối sống của “sát thủ tí hon”
Bất chấp nọc độc chết người thì thực tế, bạch tuộc đốm xanh không phải là loài hung dữ theo bản năng. Chúng thích ẩn nấp và chỉ thể hiện hành động phòng thủ khi cảm thấy bị đe dọa hoặc bị quấy rầy.
Khi bị dồn vào góc, chúng sẽ “bật đèn” những chiếc vòng xanh rực rỡ trên cơ thể như một lời cảnh báo rõ ràng, đây là một hiệu ứng gọi là aposmatism, báo hiệu cho kẻ săn mồi hoặc người có ý định tiếp cận về mối nguy hiểm tiềm tàng.
Nếu lời cảnh báo này không được lắng nghe, vết cắn sẽ là cơ chế phòng thủ cuối cùng của chúng. Hầu hết các vết cắn đối với con người xảy ra do sơ suất, chẳng hạn như vô tình giẫm lên hoặc chạm vào chúng khi chúng đang ẩn mình.
Bạch tuộc đốm xanh tuy có nọc độc rất cao nhưng nó chỉ gây nguy hiểm cho con người khi bị bắt hoặc ăn thịt. Trong môi trường tự nhiên, bạch tuộc đốm xanh sử dụng các dấu hiệu vòng tròn màu xanh sáng trên cơ thể để cảnh báo những kẻ săn mồi tiềm năng.
Trong tự nhiên, bạch tuộc đốm xanh là loài săn mồi hoạt động về đêm. Chúng chủ yếu ăn các loài giáp xác như cua, tôm và cá nhỏ. Với thị lực sắc bén và khả năng ngụy trang bậc thầy, chúng phục kích con mồi.
Khi đã xác định được mục tiêu, bạch tuộc nhanh chóng dùng những xúc tu khỏe mạnh của mình để tóm lấy, sau đó tiêm nọc độc để làm tê liệt nạn nhân. Vết cắn có nọc độc giúp chúng dễ dàng nuốt con mồi hơn, vì chất độc làm bất động con vật, khiến nó không thể trốn thoát. Chế độ ăn uống này dựa trên khả năng săn mồi hiệu quả của chúng, biến chúng thành một “thợ săn” đáng gờm trong thế giới đại dương.
Độc tính của bạch tuộc đốm xanh nếu không được xử lý, có thể gây ra mối đe dọa tiềm tàng cho con người. Đối với những người thiếu kinh nghiệm, tốt nhất nên tránh tự mình xử lý bạch tuộc đốm xanh vì điều này có thể dẫn đến thương tích do tai nạn. Khi xử lý bạch tuộc đốm xanh, tốt nhất bạn nên đeo găng tay và tránh tiếp xúc với da cũng như nước bọt của nó để giảm tiếp xúc với chất độc.
Bạch tuộc đốm xanh có tuổi thọ tương đối ngắn, chỉ khoảng hai năm, một đặc điểm chung của hầu hết các loài chân đầu. Chúng phát triển nhanh chóng, đạt đến độ trưởng thành sinh dục vào khoảng 6 tháng tuổi, sau đó sinh sản và thường chết sau khi đẻ trứng.
Tuy nhiên, dù tuổi thọ ngắn, những tác động và khả năng gây chết người của chúng để lại một ấn tượng sâu sắc, biến bạch tuộc đốm xanh thành một trong những sinh vật biển nổi bật và đáng sợ nhất.
Để tự bảo vệ mình, lời khuyên tốt nhất là hãy giữ khoảng cách và không bao giờ cố gắng chạm vào hay bắt giữ những sinh vật này. Hãy để những loài động vật tuyệt đẹp nhưng cực kỳ nguy hiểm này được sống hòa thuận trong môi trường tự nhiên của chúng.
